Ana akım iktisatçılara 14 soru

Ana akım iktisatçılar, daha önce kendilerine defalarca sorduğum ve burada toparladığım aşağıdaki sorulardan istediklerini yanıtlayabilirler. Bir tanesine bile cevap versinler, bir daha musallat olmayacağım. Ama bu temel sorulara yanıt vermedikleri sürece, kendilerine şarlatan deme hakkım baki kalır.

1-                 Kamu borcu bütçe açığını finanse ediyorsa neden hiçbir ülkede ikisi denk değil?

2-                 Almanya devleti bütçe fazlası verdiği 2013-2019 arasında neden borçlandı? Ve bu dönemde bütçe açığı veren Fransa ile faizi ve enflasyonu neden eşit idi ve beraber hareket ediyordu?

3-               Teorinize göre bütçe açığının faizi artırması için piyasadaki para miktarını azaltması ve enflasyonu artırması için para miktarını artırması lazım. Bütçe açığının para miktarını aynı anda hem artırması hem azaltması nasıl mümkün?

4-               Finans derslerinizde Capital Asset Pricing Model’i öğretirken devlet tahvilleri için devletlerin batmayacağı gerekçesiyle risksiz derken, makroekonomi derslerinde ve kamuoyunda neden “Bütçe açığı ve kamu borcu artarsa devletin batma riski artacağı için tahvil faizleri yükselir” diyorsunuz? Ülkelerin kamu borçları ve faizleri arasında bir ilişki olmamasına rağmen bunu söylemekten neden çekinmiyorsunuz?

5-                Yeni kurulan bir devlet vergi toplayacak memurlarının maaşlarını nasıl öder sizin teorinize göre?

6-                 MB para arzını kontrol ediyorsa ve faiz piyasada belirleniyorsa, neden MB’na faiz artırmasını öneriyorsunuz da piyasada belirlenir dediğiniz faizin artması için para arzını azaltmasını önermiyorsunuz?

7-                 Kamu borcu gelecek nesillere yükse, neden savunduğunuz neoliberal dönemde 1980’den beri kamu borcu artarken kurumlar vergisi oranları düşürülüyor?

8-                 Reel faiz pozitif olmadan, tasarruflar ve işsizlik artmadan enflasyon düşmüyorsa, faiz artışı ile enflasyonu düşürdü dediğiniz ABD’de mevduat faizleri %0.5’da kalırken, işsizlik ve tasarruflar artmazken, kredi talebi artarken enflasyon neden düştü?

9-                 Reel faizler hala negatifken ve enflasyon hedefi olan %5’in ve 2024 sonu hedefi %38’in çok uzağındayken neden faiz indirimi öneriyorsunuz? Azalan banka karları ve faizler yüksekken ucuzdan tahvil satın almış küresel finans şirketlerin karları için mi? %5 enflasyon hedefinin neye göre belirlendiğini gösterir çalışmanız var mı?

10-             Reel harcama artış oranı pandemi öncesinin altında olmasına rağmen ve yoksulluk artarken, arz ve kar kaynaklı enflasyona aşırı talep kaynaklı demeyi nasıl başardınız?

11-             Bankalar krediyi topladıkları mevduatlardan veriyorlarsa neden MB faiz indirdiğinde faizlerini indirirler? Ve neden kredi talebi arttığında faiz artırmazlar?

12-             Talep artışı fiyat artışı ile karşılanıyorsa neden reel büyüme oranları çoğunlukla (kriz dönemleri hariç) pozitif?

13-             Bütçe açığını düşürmüş KKM servet transferi ve bütçeye  yük iken, kuru düşürmeyi başaramamış, KKM'nin 1.5 katı ödeme yapılmış, bütçe açığını artırmış faiz artışı servet transferi ve bütçeye yük değil mi? KKM ödemelerinin fakirden alınan vergiyle zengine yapıldığını, faiz ödemelerinin ise zenginden vergi alıp fakire yapıldığını mı sanıyorsunuz?

14-             Savunduğunuz politikaların sonuçlarını (ekonomide daralma, bütçe açığında artış, yabancıların tahvilden kazançları, iflas eden firma sayısındaki artış) eleştirmeyi nasıl başarıyorsunuz ve ne zaman yanıldığınızı kabul etmeyi düşünüyorsunuz?